تاثیر مقادیر نیتروژن و تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد کلزا در مراحل مختلف رشد

کلزا (.brassica napus l) یکی از مهم ترین دانه های روغنی است که درسال های اخیر مورد توجه بسیار زیادی قرار گرفته است. به منظور بررسی تأثیر چهارسطح کود نیتروژن (0، 75، 150، 225 کیلوگرم در هکتار) درکرت های فرعی و چهارسطح تنش خشکی (رطوبت کافی درحد ظرفیت مزرعه در تمام مراحل رشد کلزا به عنوان تیمارشاهد( و تنش در دوره های گلدهی، خورجین دهی و دانه بندی درکرت اصلی برعملکرد و اجزاء عملکردکلزا، آزمایشی در دو سال 87 – 1385در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز روی کلزای رقم طلایه انجام شد. افزایش نیتروژن با افزایش معنی دار ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته و عملکرد دانه همراه بود. اعمال تنش در مرحله گلدهی دارای کمترین تعداد خورجین در بوته بود اما تفاوت بین تنش در مراحل خورجین دهی و دانه بندی معنی دار نبود. برهمکنش تنش خشکی و نیتروژن نشان داد که کمترین تعداد خورجین در بوته از تیمار بدون نیتروژن و تنش در مرحله گلدهی بدست آمد. بالاترین عملکرد دانه از تیمار شاهد آبیاری و 225 کیلوگرم نیتروژن حاصل شد. با افزایش مصرف نیتروژن درصد روغن دانه کاهش یافت، به نحوی که بالاترین درصد روغن دانه از تیمار شاهد آبیاری و 75 کیلوگرم نیتروژن حاصل گردید. تنش خشکی منجر به کاهش درصد روغن دانه شد، به نحوی که تیمار تنش در مرحله دانه بندی دارای کمترین درصد روغن دانه بود. تجزیه مرکب نشان داد که بین دو سال از نظر میزان عملکرد دانه و درصدروغن دانه تفاوت معنی داری وجود دارد، احتمالاً علت آن می تواند آب دریافتی آنها در طول زمستان به علت بارندگی بیشتر در سال اول در مقایسه با سال دوم و گرم تر بودن دوره زمستان وخنک تر بودن هوا از اردیبهشت تا اواخر برداشت نسبت به سال دوم باشد. نتایج نشان داد کلزا از کودپذیری بالا برخوردار بوده و گلدهی حساس ترین مرحله رشدی گیاه نسبت به آبیاری است.